ΙΝΑΧΟΣ

Το ποτάμι του ορεινού Βάλτου  με τα πολλά πρόσωπα και τα πολλά ονόματα Ο Ίναχος ποταμός, που διασχίζει πολλά χωριά του ορεινού Βάλτου, φέρεται ως μεγαλοποταμός, που οι πηγές του ήταν στο όρος Λάκμονα της Ηπειροθεσσαλίας. Ο Στράβων μας ανα­φέρει ότι ο Ίναχος συγκαταλεγόταν μεταξύ των κυριότερων ποταμών της Β.Δ. Ελλάδας: Ο τ' Ίναχος και ο Άρατθος και ο Αχελώος και ο Εύηνος. "Ρεί γάρ απ' άκρας Πίνδου Λάκμων από Περραιβών εις Αμ-φιλόχους και Ακαρνάνας μίσγει δ' ύδασιν τοις Αχωλώου." Βλέπουμε ότι ο Σοφοκλής σε τμήμα του χαμένου του έργου "θυέστης Ίναχος" τοποθετεί τις πηγές του Ινάχου στην Ήπει­ρο. Στο ίδιο σημείο ωστόσο, είναι και οι πηγές του Αχελώου -Ασπροποτάμου. Γι' αυτό άλλοι υποστηρίζουν ότι ο Ίναχος των Αρχαίων Ελλήνων και ο Ανω Αχελώος (Ασπροπόταμος) αποτελούσαν το ίδιο ποτάμι, που κάπου ΝΑ του όρους Κανά-λα ενώνονταν με τα νερά του Αχελώου και ανταμωμένοι χύνο­νταν στο Ιόνιο Πέλαγος. Πιθανόν στις πηγές Μαρδάχα που α­ναβλύζουν άφθονα νερά. Κατόπιν, ποιος ξέρει με ποιες γεωλο­γικές μετατροπές εισχώρησε Δυτικά του όρους Κανάλα ή Κα-λάνα όπως τη θέλουν οι ντόπιοι κάτοικοι (οφείλω να αναφέρω ότι οι στρατιωτικοί χάρτες, το όρος το ονομάζουν Κανάλα, ο δε Βαλτινός αξιωματικός Λουδοβίκος Γερομήτσος που ασχολήθηκε αρκετά με το χώρο, σε αξιόλογα έργα του, το όρος το ο­νομάζει Κανάλα). Στο χώρο που ο Ίναχος έσμιγε τα νερά του με τον Αχελώο, α­ναπτύχθηκε η Αρχαία Αγραΐδα και βρισκόταν δεξιά της όχθης του Ινάχου κατελάμβανε μέρος από την κοιλάδα του σε χώρο δεξιά του Αχελώου, μεταξύ της σημερινής Σιβίστας του Τρίκλι­νου (Πριάτζας) και του Μπονίκεβου σημερινή Πέτρωνα. Οι κά­τοικοι ονομάζονταν Αγραίοι ή Αγραείς και ήταν μία από τις α­γριότερες φυλές της Αιτωλίας. Ζούσαν με το κυνήγι. Βασιλιάς τους ήταν ο Σαλύνθιος και τελικά αφομοιώθηκαν και έγιναν μέλη της Αιτωλικής Ομοσπονδίας. Η μυθολογία μας λέει ότι ποταμός με το ίδιο όνομα, Ίναχος υπήρχε στην Αργολίδα της Πελοποννήσου, που επήγαζε από το όρος Λύρκειο. Σήμερα ονομάζεται Πανίτσας. Αρχαίο κείμενο που βρίσκομε μας λέει: "Ένθες ες Αργός διά κύμα τεμών, ήκει δήμον του Λυρκείου." Τον προσωποποιούσαν, και ήταν ο αρχαιότερος βασιλιάς Ίναχος του Αργούς και αρχηγέτης του βασιλικού οίκου. Είχε πολλά παιδιά: τον Φορωναία, τον Αιγιαλέα, τον Άργον, τον Πελασγόν, την Ιώ και την Μυκήνην. Οι απόγονοι του Ινάχου, ονομάζονταν Ιναχίδες. Κατά το μύθον με μυστηριώδη τρόπο ο ποταμός εκείνος συνέχισε τη ζωή του εδώ. Η δεύτερη χιλιετηρί­δα π.Χ. χαρακτηρίζεται και ταυτίζεται ωστόσο, με μετακινή­σεις και αναστατώσεις πληθυσμών από φύλα προΑχαϊκά και Πελασγικά. Σ' αυτή τη χιλιετηρίδα κατέφθασαν σε όλη τη Δυτι­κή Ελλάδα και οι Αργείοι, με αρχιστράτηγο τον Αλκμέονα, που έφυγε, κυνηγημένος από τον τόπο του από Ερινύες. Είχε σκο­τώσει την μητέρα του. Κατά τον Θουκυδίδη οι Αργείοι που εγκαταστάθηκαν στο Αμφιλοχικό Άργος με τον Αλκμέονα, τιμώντας τον βασιλιά του Άργους και τον ποταμό τους Ίναχο, έδωσαν το όνομα Ίναχος στο ποτάμι που πιθανότατα ονομαζόταν Ασπροπόταμος. Άλλος μύθος μας λέει, ότι ονομάστηκε Ίναχος λόγω της κα­θόδου των Πελασγών που ακολούθησαν τον ρου του ποταμού, με την αρχηγία και καθοδήγηση προς Νότο ν του γενάρχη τους Ινάχου. Κι ακόμα άλλος μύθος που μας αναφέρει, είναι ότι το μεγάλο ποτάμι που ξεκινούσε από την Ηπειροθεσσαλία με μεγάλη χι­λιομετρική απόσταση (400 χιλιόμετρα) κατάντησε ένας μικρός ποταμός 50 χιλιόμετρα διαδρομής, επειδή, λέει, τιμωρήθηκε α­πό τη θεά Ήρα, όταν η κόρη του Ινάχου ιέρεια Ιώ, ερωμένη του Δία, παινεύτηκε για τον έρωτα της αυτόν. Η Ήρα τιμώρησε τον πατέρα της Ίναχο, τον συρρίκνωσε και τον έκανε έναν ξεροπό-ταμο, ένα χείμαρρο. Πάντως σήμερα ο Ίναχος, που τον βρίσκουμε και με το όνο­μα Συντεκνιώτη και Κρικελιώτη ξεπηδάει από το Πατιόπουλο - Σύντεκνο στις κορυφές του Μακρυνόρους και Γαβρόβου, ορ­μά Δυτικά της Κανά^οΐς, διασχίζει χωριά του Βάλτου, ποτίζει χωράφια, γύριζε και γυρίζει μύλους, προσφέρει τα ψάρια του, είναι θεραπευτής με τα ιαματικά λουτρά κοντά στο Χαλκιό-πουλο και χύνεται στην τεχνητή λίμνη του Καστρακίου. Ωστόσο, οι γύρω κάτοικοι τον ονομάζουν και Μπζιάκα... Όμως, στον τόπο μας, τον Φρύνο, ερπετό συγγενές με τον βά­τραχο αμφίβιο, με σκληρό δέρμα και μακριά τα πίσω πόδια, που πετυχαίνει μεγάλα πηδήματα, τον ονομάζουμε μπζιάκα. Γιατί συνδέουν το όνομα του ποταμού του Βάλτου που κουβα­λά πλούσια ιστορία - μυθολογία, με το όνομα ενός ερπετού όχι και τόσο συμπαθητικού; Μήπως σε εποχές ανομβρίας, κόβουν τα νερά του, και έτσι φιλοξενεί στα έλη του μπζιάκες (φρύνους) με το δυνατό χαρακτηριστικό τους κόασμα; Τελευταία ο ποταμός με την πλούσια μυθολογία του, με τα πολλά ονόματα και τα πολλά πρόσωπα, "πήρε τα πάνω του", γιατί τιμώντας τον οι κάτοικοι του Βάλτου ονόμασαν τον διευ­ρυμένο Δήμο τους σε Δήμο Ινάχου. Φαίνεται πως η μήνις και η αντιζηλία της Ήρας για την απιστία του συζύγου της Δία με την Ιώ, έχει παρέλθει... Σήμερα ο Δήμος Ινάχου με την εφαρμογή του Καλλικράτη καταργείται και συμπτύσσεται με τον Δήμο Αμφιλοχίας

http://www.panaitoliki.gr